یک گام تا ثبت جهانی کندلوس
نام کندلوس به عنوان یکی از مقاصد محبوب برای علاقمندان به طبیعت، تاریخ، فرهنگ و گردشگری در ایران شناخته میشود. این نام تصویری از یک روستای منحصربهفرد و دلنشین در گوشهای از جنگلهای هیرکانی را به ذهن ما میآورد. اگر چند قدم دیگر در جهت توسعه و بهبودات کندلوس برداشته شود، این روستا ممکن است به یک مقصد جهانی تبدیل شود و حتی به عنوان اولین روستای ثبت شده مازندران در فهرست میراث جهانی شناخته شود.
در تعطیلات نوروز در سراسر استان مازندران میتوان به آسانی اثر حضور گردشگران را مشاهده کرد، اما برخی مقاصد گردشگری ویژه در این منطقه وجود دارد. یکی از این مقاصد، روستای دیدنی و منحصر به فرد کندلوس است. این روستا با تاریخچهای بسیار و جاذبههای گردشگری، تاریخی و فرهنگی در بخش کجور شهرستان نوشهر واقع شده است و سالهاست که تنها جذب گردشگران فرهنگی در این منطقه میباشد.
این روستا که یکی از نخستین مقاصد گردشگری منحصر به فرد در ایران است، از دهه ۷۰ با افتتاح مجموعه تاریخی-موزه ای کندلوس و انجام برخی از پروژه های زیرساختی مانند گسترش کشت گیاهان دارویی و بازسازی بافت روستا به سبک معماری سنتی که توسط دکتر علی اصغر جهانگیری، یکی از ساکنان روستا، انجام شد، به طور جدی توجه گردشگران را به خود جلب کرد و به تدریج به یک مقصد برجسته برای گردشگری تاریخی، طبیعی و فرهنگی در منطقه غرب مازندران تبدیل شد.
گذشتهای نه چندان دور است که این روستا به عنوان یکی از جواهرات میراث جهانی شناخته شده و اخیراً شایعات و شایستگیهای آن بیشتر از پیش به گوش میرسد. در ماه مرداد سال ۱۴۰۲، مهدی بهاروند، سرپرست گروه توسعه گردشگری و میراث فرهنگی، اعلام کرد که هشت روستای ایران به عنوان نامزدهای جهانی برای جایگاهی در سازمان جهانی گردشگری رقابت میکنند و یکی از این روستاها، روستای زیبای کندلوس است.
در جنگلهای زیبای روستاهای فهرج، میمند، اصفهک، قلعه بالا، پالنگان، ابیانه و بیشه، رقابت شگفتانگیزی برای جذب گردشگران دارند. هر یک از این روستاها با تاریخ و فرهنگ خاص خود، در این رقابت جهانی شریک هستند. اما کندلوس، با تلاشهای فراوان مردم و دوستدارانش، موفق شده است تا مجموعهای از امتیازهای برتر را به دست آورد و این روستا به عنوان یکی از بهترین مقاصد گردشگری در جهان شناخته شود.
در این روزها، کندلوس زیبا و تاریخی، بار دیگر میزبان بسیاری از گردشگران و مسافران است. اما حضور آنها در طول سال همیشه چشمگیر است. یکی از جذابیتهای این روستا، حفظ میراث فرهنگی بومی آن در طول سال است. اهالی و جوانان این روستا، در سالهای اخیر تلاش کردهاند تا آیینهای بومی منطقه را زنده نگه دارند و فرهنگ اصیل روستا را همیشه حفظ کنند.
کنار هم تا جهانی شدن کندلوس
صحبتهای مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران درباره ویژگیهای منحصربهفرد کندلوس و جذب هزاران گردشگر در طول سال، توجه ما را جلب کرد. او اظهار داشت که بلاخره پس از تلاشهای سالها، موفق به ثبت جهانی کندلوس شدهایم. این پرونده، پس از مذاکرات و پیگیریهای انجام شده توسط اداره کل میراث فرهنگی، دوباره در حال بررسی در وزارت میراث فرهنگی است. این موفقیت، کندلوس را به جایگاهی ویژه در میان نامزدهای اصلی ثبت روستای جهانی از ایران انداخته است.
با توجه به تنوع فرهنگی و طبیعی، کندلوس میتواند به عنوان یکی از جواهرات فرهنگی ایران در دوران حال محسوب شود. این شهر با معماری زیبا، موزههای جذاب و قصههایی از جمله افسانه مینا و پلنگ، توانسته است جاذبههای فراوانی را برای گردشگران خلق کند. اینجا مکانی است که بافت قدیمی و صنایع دستی متنوع خود، به عنوان یک روستای جهانی شناخته میشود.
او بیان کرد: خوشبختانه با تشکیل یک کمیته مشترک و حضور کارشناسان ماهر، نمایندگان انجمنهای مردمی، علاقمندان به روستا و مدیران مرتبط، گامهای مفیدی در راستای دستیابی به این هدف برداشته شده است و امیدواریم که این روستا به ثبت جهانی برسد. در ماه بهمن سال گذشته، این خواسته توسط فعالان صنعت گردشگری استان به دکتر ضرغامی وزیر محترم میراث فرهنگی در نمایشگاه بینالمللی گردشگری تهران ارائه شد.
این مقام بزرگ آمده بود تا یادآوری کند که ثبت جهانی کندلوس میتواند به شهرت بیشتر این روستا در دنیا کمک کند و در توسعه گردشگری و اقتصاد منطقهای غرب استان نیز تاثیرگذار باشد. امیدواریم که همه افراد و ارگانهای مرتبط و دوستداران مازندران، برای تکمیل پرونده ثبت جهانی کندلوس، با هر توانایی که دارند به ما کمک کنند تا به دستاوردی بزرگ برای جامعه و فرهنگ مازندران برسیم.
کندلوس به عنوان پرچمدار گردشگری روستایی در مازندران در سالهای گذشته شناخته شده است. اگر همه علاقهمندان به این حوزه همراهی کنند، امکان ثبت جهانی این روستا و تبدیل شدن به نخستین روستای جهانی ایران در سازمان جهانی گردشگری وجود دارد. این رویداد میتواند یک برند جهانی ایجاد کند و روستاها را در مسیرهای بینالمللی سفر قرار دهد و برای اشتغال موثر باشد.
از سال ۲۰۲۱، سازمان جهانی جهانگردی (UNWTO) توجه خود را به دهکدههای جهانی گردشگری معطوف کرده است. هدف اصلی این سازمان از این اقدام، ترویج نقش گردشگری در حفاظت از روستاها است. در این راستا، مناظر طبیعی، فرهنگ، ارزشها و فعالیتهای محلی از جمله خوراکشناسی و حفظ هویت بومی روستاها به عنوان موضوعات اصلی مورد تاکید قرار میگیرند.