مقدمه
روستای کندلوس در مازندران، یکی از روستاهای نمونه و جذاب ایران، پس از سالها تلاش و توسعه پایدار موفق شد در مهر ۱۴۰۴ به فهرست روستاهای جهانی گردشگری سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) بپیوندد. این دستاورد، نقطه عطفی در تاریخ فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی این منطقه محسوب میشود. جشن و مراسم همزمان با اعلام جهانی شدن کندلوس، با حضور مردم محلی، مسئولان استانی و کشوری، گردشگران و رسانهها برگزار شد و به نمادی از همبستگی، امید و شناسایی ملی و بینالمللی تبدیل گردید.
زمینهها و مقدمات ثبت جهانی کندلوس
برای اینکه جشن جهانی شدن روستا معنا و با ارزش بیشتری پیدا کند، لازم است ببینیم چه اقداماتی پیش از آن انجام گرفته بود:
-
تشکیل پرونده بینالمللی
کندلوس در فرایند ثبت جهانی، رقبای متعددی داشت. بر اساس گزارشها، پرونده این روستا در دوره پنجم انتخاب روستاهای جهانی گردشگری از سوی سازمان گردشگری ملل متحد بررسی شد. ایرنا+2ایسنا+2
در این فرآیند، استانداردهای بینالمللی مانند پایداری اجتماعی، حفاظت از میراث فرهنگی، زیرساختهای گردشگری، مشارکت مردم بومی و اقتصاد پایدار سنجیده میشوند. -
فعالسازی زیرساختهای محلی
پیش از جشن، در کندلوس اقدامات متعددی انجام شد:-
بهبود مسیرها و دسترسیها
-
فراهم کردن امکانات گردشگری مانند پارکینگ، راهنما و علائم چندزبانه
-
بازسازی بافت تاریخی و احیای خانههای بومی
-
استفاده از قصه محلی «مینا و پلنگ» به عنوان نماد فرهنگی
-
آموزش راهنمایان محلی و برپایی کارگاههای توریستی ایرنا
-
-
همکاری مردم و نهادها
نقش مردم محلی، دهیار، شورای روستا و نهادهای استان و کشور در آمادهسازی محیط جشن، هماهنگیها و حضور رسمی بسیار حیاتی بود. این مشارکت عمومی موجب شد جشن معنای «روستا متعلق به مردم و جهان» به خود بگیرد.
برگزاری جشن و مراسم جهانی شدن
تاریخ و مکان
جشن رسمی جهانی شدن کندلوس همزمان با اعلام نتایج در چین، در روز جمعه ۲۵ مهر ۱۴۰۴ برگزار شد.
مراسم در محوطه موزه مردمشناسی کندلوس برگزار شد و از شبکههای زنده پخش گردید تا کسانی که امکان حضور نداشتند نیز در آن سهیم شوند.
حضور مهمانان و سخنرانان
-
مسئولان کشوری، از جمله وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
-
مدیران استانی و شهرستانی
-
نمایندگان مجلس
-
اهالی روستا، راهنمایان محلی، گردشگران
-
رسانههای ملی و محلی
-
نمایندگان کشور ایران در چین نیز در مراسم معرفی روستاهای برتر حضور داشتند.
دهیار روستای کندلوس نیز به نمایندگی از مردم، همراه با مدیرکل گردشگری داخلی به چین رفت تا در مراسم بینالمللی شرکت کند.
برنامهها و نمادها
در جشن، برنامههایی چون:
-
پوشیدن لباسهای محلی
-
اجرای موسیقی آوازی بومی
-
نمایش قصه «مینا و پلنگ»
-
رونمایی از نمادها و عروسکهای محلی
-
سخنرانی درباره هویت فرهنگی و مسیر ثبت
-
رونمایی لوح ثبت جهانی
این برنامهها طراحی شده بودند تا هم احساس تعلق محلی تقویت شود و هم پیام جهانی شدن به مخاطب منتقل گردد.
پیامدها و تأثیر جشن بر جامعه محلی
افزایش امید و انگیزه
برای مردم کندلوس، جشن جهانی شدن نه تنها نمادی از افتخار، بلکه نشانهای از توجه به مردمان بومی بود. بسیاری از ساکنان گفتند که این روستا «به همه ایران و جهان تعلق دارد».
جذب گردشگر و توسعه اقتصادی
با اعلام جهانی شدن، کندلوس میتواند مقصدی جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی شود. این فرصت میتواند اشتغال و درآمد مردم را افزایش دهد.
ارتقای زیرساختها
لازم است زیرساختهای گردشگری تقویت شوند؛ برق، راهها، مراکز اقامتی، سیستم آب و خدمات محلی باید هماهنگ با استقبال گردشگران ارتقاء یابد.
مسئولیت نگهداری فرهنگی
همانقدر که جهانی شدن یک امکان است، مسئولیت نیز ایجاد میکند: حفظ هویت، نظارت بر ساختوساز و کنترل ترافیک و زیستبوم.
چالشها و نکات قابل توجه
-
فشار توریستی
ورود ناگهانی گردشگر زیاد ممکن است به طبیعت و زیرساخت آسیب برساند اگر مدیریت دقیق نباشد. -
عدم توانایی زیرساختها
اگر جادهها، پارکینگ، خدمات بهداشتی و دسترسی مناسب فراهم نشود، تجربه گردشگر آسیب میبیند. -
نگهداری بافت بومی
ممکن است ساخت و ساز جدید به سبک غیر بومی باعث تغییر هویت بصری روستا شود؛ باید قوانین و ضوابط سفت و سختی اعمال گردد. -
پایداری اجتماعی
مردم روستا باید در تصمیمگیریها مشارکت داشته باشند؛ گردشگری دولتی اگر با محلیسازی همراه نباشد، حس بیگانگی ایجاد میکند.
جمعبندی
جشن جهانی شدن روستای کندلوس، نقطهای مهم در مسیر تاریخ فرهنگی و توسعه گردشگری منطقه است.
این جشن، نماد تحقق یک رؤیا پس از سالها تلاش مردمی و اداری است که توانستهاند روستای خود را نه فقط به یک مقصد گردشگری ملی، بلکه به یکی از روستاهای جهانی تبدیل کنند.
برای بهرهبرداری پایدار از این موفقیت، لازم است مدیریت هوشمند، حفظ اصالت و ارتقای زیرساختها به موازات هم پیش بروند تا این جشن تنها نقطه شروع حرکت بزرگتر باشد.
